ChAD o późnym początku: zaburzenia funkcjonowania poznawczego
ChAD O PÓŹNYM POCZĄTKU: CZYNNIKI RYZYKA I OBRAZ KLINICZNY ZABURZEŃ FUNKCJONOWANIA POZNAWCZEGO
Dr n. med. Rafał Jaeschke
Specjalista psychiatrii; Zakład Zaburzeń Afektywnych Katedry Psychiatrii CM UJ, Kraków
W 2019 r. na łamach Journal of Affective Disorders ukazał się artykuł zespołu włoskich badaczy pod kierownictwem Martina Belvederiego Murriego dotyczący obrazu klinicznego oraz możliwych następstw zaburzeń czynności poznawczych u osób z chorobą afektywną dwubiegunową (ChAD) o późnym początku [1]. Jest to istotny problem medyczny ze względu na rozpowszechnienie dysfunkcji poznawczych u pacjentów z zaawansowaną klinicznie ChAD [2].
W badaniu kliniczno-kontrolnym uczestniczyło 86 chorych > 60 r.ż. z rozpoznaniem ChAD typu I lub II (grupę kontrolną stanowiły osoby z ChAD, u których nie stwierdzono zaburzeń funkcjonowania poznawczego). Rekrutację do projektu prowadzono w latach 2014-2017 wśród pacjentów zgłaszających się do Kliniki Psychiatrii Uniwersytetu Genueńskiego.
Autorzy stwierdzili, że zaburzenia funkcjonowania poznawczego są powszechnym problemem wśród pacjentów z ChAD o późnym początku. Kryteria diagnostyczne łagodnych zaburzeń poznawczych (mild cognitive impairment, MCI) spełniło 24 uczestników badania (28%). Odnotowano również, że istotnymi czynnikami ryzyka dysfunkcji kognitywnych u pacjentów z zaburzeniami dwubiegunowymi (w porównaniu z osobami bez zaburzeń funkcjonowania poznawczego) są: bardziej zaawansowany wiek, rozpoznanie ChAD typu I, niższy poziom wykształcenia, wystąpienie ChAD w późniejszym okresie życia, większe nasilenie objawów maniakalnych oraz współwystępowanie chorób układu oddechowego lub krążenia (w tym nadciśnienia tętniczego).
Piśmiennictwo:
1. Belvederi Murri M, Respino M, Proietti L, Bugliani M i wsp. Cognitive impairment in late life bipolar disorder: Risk factors and clinical outcomes. J Affect Disord. 2019;257:166-72.
2. Kapczinski F, Magalhães PV, Balanzá-Martinez V, Dias VV i wsp. Staging systems in bipolar disorder: an International Society for Bipolar Disorders Task Force Report. Acta Psychiatr Scand. 2014;130(5):354-63.
MAT-PL-2000835